بتن سازه ای است که در تمامی زیر ساخت های شهری از بزرگ راه های بین شهری گرفته تا آسمان خراش های بلند شهری مورد استفاده قرار می گیرد. بدون تعجب بتن را می توان در هر نقطه ای مشاهده کرد؛ زیرا این ماده رایج ترین نوع مصالح ساخته شده توسط انسان در جهان است.
بتن بسته به مرحله پخت آن، یک نوع مصالح ساختمانی فوق العاده و همه کاره با خواص سفت و سخت بودن و یا قابلیت چکش خواری است و شامل سنگدانه ها و سنگ های مخلوط با سیمان سیال می شود.
پس از مدت زمان معینی، بتن در اثر یک واکنش شیمیایی معروف به هیدراتاسیون به یک توده سنگ مانند تبدیل می شود و پس از سفت شدن، بتن استحکام و دوام فوق العاده ای کسب می کند که برای نگه داشتن پل ها، آسمان خراش ها و سدها کفایت می کند.
بتن چگونه و کجا تولید می شود؟
بتن در کارخانه به صورت پیش ساخته و یا در محل پروژه تولید می شود. تجهیزات مورد نیاز برای تولید بتن می توانند از ابزار دستی گرفته تا ماشین آلات صنعتی بزرگ متفاوت باشند.
مقیاس تولید هر چقدر باشد، اجزای بتن باید کاملا با هم مخلوط شده، قالب بندی گردند و در محدوده زمانی خاصی شکل بگیرند. هر گونه اختلال در مراحل فوق می تواند بر تمامیت و ظاهر نهایی محصول تأثیر منفی بگذارد.
تولید بتن در مقیاس بزرگ در چه نوع کارخانه ای انجام می شود؟
تولید بتن در مقیاس بزرگ در دو نوع کارخانه بتن صورت می گیرد: کارخانه های تولید بتن آماده مخلوط و کارخانه های تولید بتن مخلوط مرکزی.
کارخانه های تولید بتن آماده مخلوط تمام اجزای بتن را به جز آب با هم مخلوط می کنند.
در حالی که کارخانه های تولید بتن مخلوط مرکزی تمام اجزای بتن از جمله آب را با هم مخلوط می کنند و برای کنترل دقیق بهترین نوع مراکز تولید هستند.
بتن به طور معمول یک مایع چسبناک است که در قالب ها ریخته می شود تا شکل دلخواه را به دست آورد. با این حال، بتن همچنین می تواند به شکل غیر سیال نیز باشد. بتن غیر سیال که بتن خشک نام دارد در تولید محصولات بتنی پیش ساخته ترجیح داده می شود.
در تولید بتن با مقیاس کوچک از چه دستگاهی استفاده می شود؟
در صورتی که نیاز به مقادیر کمتری از بتن باشد، تولید بتن را می توان در محل پروژه با استفاده از میکسر حجمی و یا میکسر دسته ای متحرک ساخت. این میکسرها به عنوان مینی کارخانه های بتن عمل می کنند و قادر به تولید انواع مختلف بتن هستند.
چنین میکسرهایی برای مکان هایی که برای انجام پروژه های کوچک تر به حداقل بتن نیاز دارند، مناسب هستند. به عنوان مثال: یک نصاب می تواند از مخلوط کن حجمی برای ساختن بتن برای جاسازی مکان های پارک دوچرخه ها یا نصب ستون ها و لوله های فولادی به عنوان وسایل ایمنی تردد استفاده کند.
انواع بتن های رایج کدامند؟
ده ها نوع بتن برای رفع نیازهای ساخت و ساز در بازار موجود هستند. در ادامه چند نمونه از رایج ترین آنها که در زیر ساخت های مدرن مورد استفاده قرار می گیرند را معرفی می کنیم.
بتن معمولی چه نوع بتنی است و چه ویژگی هایی دارد؟
بتن معمولی یکی از رایج ترین انواع بتن ها است. مخلوط بتن معمولی شامل سیمان، ماسه و سنگدانه های درشت همراه با مقدار خاصی آب است. زمان تنظیم آن تقریبا 30 الی 90 دقیقه با مقادیر قدرت psi 5800-1450 است.
در طی 28 روز اول از دوره ترمیم بین 75 الی 80 درصد کل قدرت و پس از 90 روز حدود 95 درصد کل قدرت خود را به دست می آورد.
بتن با کارایی بالا کدام نوع بتن است و چه مزیتی دارد؟
بتن با کارایی بالا در مقایسه با بتن معمولی از استحکام، کارایی و دوام بالاتری برخوردار است. این بتن دارای خواص مکانیکی طولانی مدت و قدرت اولیه بیشتر است. می تواند در محیط های سخت مقاومت کند و در برابر خزش و انقباض مقاوم است؛ بنابراین ترک خوردگی ها را به حداقل می رساند. محدوده قدرت این نوع بتن، بین psi 15000-10000 است.
بتن آرمه چیست؟
در بتن آرمه از انواع مختلف فولاد به عنوان آرماتور استفاده می شود. ترکیب بتن (با مقاومت فشاری بالا) و فولاد (با مقاومت کششی بالا) به بتن مسلح خواص استحکام منحصر به فردی می بخشد.
بتن مسلح این ظرفیت را دارد که انواع مختلفی از تنش ها را در هر نوع ساختمانی تحمل کند.
بتن پیش ساخته چه نوع بتنی است؟
برای تولید بتن پیش ساخته، مخلوط بتن را در کارخانه در قالب های کنترل شده می ریزند. هنگامی که بتن ها کاملا محکم و سفت شدند به محل ساخت و ساز منتقل می گردند.
در این نوع بتن مرحله پخت تحت شرایط کنترل شده ای که دما و رطوبت به طور دقیق کنترل می شود، انجام می گیرد.
همچنین گاهی از نوع پخت بخاری برای تولید محصولات پیش ساخته با استحکام بالا و زمان پخت کمتر استفاده می شود.
بتن سبک به چه نوع بتنی گفته می شود؟
بتن سبک به هر نوع بتنی با تراکم کمتر از 240 کیلوگرم در هر متر مربع گفته می شود. این نوع بتن به زیر مجموعه های زیر تقسیم می شود:
بتن سنگدانه سبک، بتن فوم دار و بتن هوادهی اتوکلاو شده.
بتن سبک معمولا توانایی های حرارتی و مقاومتی بتن در برابر آتش را بهبود می بخشد. با این حال، بیشتر مستعد خزش و جمع شدگی است.
بتن نفوذ پذیر چه ویژگی هایی دارد؟
بتن نفوذ پذیر به هوا یا آب اجازه می دهد تا از طریق یک سری سوراخ ها یا حفره های ایجاد شده در داخل بتن گردش کنند. آب می تواند به طور طبیعی تخلیه شود؛ این امر باعث تخلیه آب های سطحی و پر شدن آب های زیر زمینی می گردد. همچنین این نوع بتن از کیفیت آب محافظت می کند و در ساخت و سازهای پایدار استفاده می شود.
بتن سنگین چه نوع بتنی است و کجا استفاده می شود؟
بتن سنگین چگالی بیشتری نسبت به انواع دیگر بتن ها دارد و با استفاده از سنگ های خرد شده به عنوان سنگدانه درشت تولید می شود.
از آنجا که حفاظت خوبی در برابر اشعه ایکس و تابش خورشید ایجاد می کند، اغلب در نیروگاه های هسته ای و ساختمان هایی از این قبیل استفاده می شود.
منابع:
